NFTs are here to stay: een update

Waar een tijd geleden nog niet zeker was of de non-fungible tokens (NFT) een vaste plek zouden krijgen in de samenleving, zien we dat steeds meer (bekende) merken de NFTs op verschillende manieren gebruiken.

Hieronder gaan twee voorbeelden met een kleine juridische noot.

NFT & Colnago

Enige tijd geleden heeft het fietsenmerk Colnago aangekondigd een nieuwe techniek toe te gaan passen waarbij diefstal wordt voorkomen met gebruik van blockchain-technologie. De NFT speelt hierin een belangrijke rol en wordt voornamelijk ingezet om het eigenaarschap van een fietsframe vast te stellen. Hoe werkt dit dan precies?

Wat Colnago doet, is het aanbrengen van een RFID-tag[1] in het fietsframe. De tag wordt dan een integraal onderdeel van de fiets. Deze tag is gekoppeld aan een cloud-based ‘automotive’ eigendomsregister. In dit register wordt elke stap in de blockchain geregistreerd, waaronder de productie, het transport en de verkoop. De technische werking van de blockchain dicteert vervolgens dat de stappen in de blockchain niet kunnen worden vervalst of verandert.

Bij het kopen van de fiets ontvangt de oorspronkelijke eigenaar een NFT-kopie van de fiets, die meteen een digitaal bewijs van eigendom geeft (eigenlijk een soort geavanceerd serienummer). Op deze manier ontstaat er dus op een vrij simpele manier een soort permanente en bindende link tussen de fietseigenaren en hun fietsen. Iedereen kan deze informatie inzien. Het voordeel is dat je geen los papier hoeft te bewaren, zoals een aankoopbon. Bij diefstal kan de NFT dan aan de politie worden getoond als een bewijs van eigendom, is het idee.

Bij verkoop van de fiets is het vervolgens wel van belang dat de NFT ook daadwerkelijk mee moet worden overgedragen.

NFT & Nike

Ook Nike lijkt een volgende stap te gaan maken. Het is Sneakerfans en verschillende merkengemachtigden opgevallen dat Nike verschillende nieuwe merken heeft aangevraagd die lijken te indiceren dat het bedrijf van plan is om virtuele sneakers en kleding onder het Nike-merk te laten maken én te verkopen.

Overigens is dat niet de eerste stap die Nike zet richting de zogenaamde ‘metaverse’. Nike had eerder al een octrooi aangevraagd dat een systeem openbaart waarbij blockchain kan worden gebruikt om digitale activa aan een fysiek product te hechten, in dit geval een sportschoen. De activa wordt dan cryptografisch beveiligd door een NFT te koppelen aan een schoen. Hiermee zouden ontwerpers bijvoorbeeld het aantal te produceren exemplaren kunnen beperken, kan het eigenaarschap van de schoen gevolgd worden en kan namaak worden tegengegaan.

In het geval een consument een dergelijke schoen koopt, ontvangt de consument naast de fysieke schoen een “digitale schoen” en een kopie van een NFT. Gezamenlijk vormt dit dan een “Cryptokick”. Als de sneakers worden verkocht kan het eigendom worden overgedragen door de schoen en/of de bijbehorende digitale activa over te dragen. Dit kan dus ook los van elkaar.

Voor de praktijk

Het is duidelijk dat het gebruik van de NFT van Colnago meer gericht is op de praktische mogelijkheden om een NFT in te zetten. Nike lijkt meer in te zetten op de hype die de komst van NFTs hebben veroorzaakt, maar ziet toch ook de praktische meerwaarde.

Desalniettemin zetten beide partijen in op het gebruik van blockchain voor bewijs van eigenaarschap. Daarbij is in beide gevallen van belang dat er in de gevallen van Colnago en de Cryptokicks van Nike een fysiek product wordt overgedragen samen met de virtuele token (de NFT). Hierbij lijkt het niet per sé te gaan om de overdracht op zichzelf, maar juist het bewijs van eigenaarschap bij opvolging (of bijvoorbeeld diefstal).

Intellectueel Eigendom

Binnen het intellectueel eigendomsrecht geldt dat een overdracht in het algemeen schriftelijk plaatsvindt. Voor sommige rechten, zoals het octrooirecht, geldt dat een overdracht dient te worden ingeschreven in de daarvoor bestemde registers. Alleen zo krijgt de overdracht ook werking tegenover derde partijen.

Bij de overdracht van een NFT wordt niet direct een intellectueel eigendomsrecht overgedragen. Zoals al in het eerdere artikel aangehaald lijkt een NFT meer op een eigendomscertificaat. Een NFT dient dus gezamenlijk te worden overgedragen met de onderliggende activa. Deze activa kan bestaan uit het betreffende intellectuele eigendomsrecht waarvan overdracht gewenst is.

Ondanks de uitgesproken verwachting dat de (Nederlandse) rechtspraak zich hierover snel zou buigen, is er tot op heden nog geen uitspraak geweest waarin de non-fungible tokens een rol spelen. Uiteraard houden wij dit voor u in de gaten!

 

[1] RFID staat voor “Radio-frequency identification” (identificatie met radiogolven, RFID). Deze technologie wordt gebruikt om van een afstand informatie op te slaan in en af te lezen van zogenaamde RFID-tags die op objecten zitten.